Deze serie geeft de kernpunten weer uit het boek van de Canadese priester James Mallon Als God renoveert - De parochie van onderhoud naar bloei. Deel 6
Catechese gaat vooral over kennis. Maar evangelisatie gaat over relatie: die wil mensen in contact brengen met God en enthousiasme over Jezus in hen opwekken. Evangelisatie leidt mensen naar een dialoog met God. God maakt zich aan iemand kenbaar. Hij spreekt hem of haar vervolgens aan met de vraag: Wil je voortaan met Mij door het leven gaan? - en Hij hoopt op een positief antwoord. Dit moment noemt Mallon het ‘kerygma’.
Jezus zelf is het goede nieuws dat we verkondigen. Evangelisatie is onze opdracht, maar die is ook in het belang van de parochie.
In alles Jezus verkondigen
Het verval dat we momenteel overal in parochies kunnen waarnemen, is onder andere het gevolg van het feit dat we onze identiteit vergeten zijn. Een gezonde kerkgemeenschap is missionair en groeit. Zij zal een groot deel van haar activiteiten richten op evangelisatie, in alles Jezus verkondigen en mensen binnen en buiten de Kerk helpen een relatie op te bouwen met God. We hebben goed nieuws: Jezus. En Hij leeft!
Gerechtigheid en schepping
Ja, de Kerk moet zich daarnaast ook inzetten voor kwesties rond sociale gerechtigheid en voor de ‘heelheid van de schepping’. Paus Franciscus benoemt ook die kant van onze missie regelmatig en Hij houdt er als voorbeeld een voor een paus zeer sobere levensstijl op na. De traditionele kerkelijke taken van armenzorg, gezondheidszorg, onderwijs en ontwikkelingshulp zijn grotendeels door andere organisaties overgenomen. Maar de Kerk houdt de profetische roeping om de noden van de wereld op de maatschappelijke agenda te zetten. Jezus had oog voor mensen in nood, dus wij worden geacht Hem daarin na te volgen.
We zijn ook verantwoordelijk voor het beheer van de schepping waarin God ons heeft geplaatst. Namens Hem mogen we stelling nemen in het maatschappelijk debat en de handen uit de mouwen steken, in de kerk of daarbuiten. Ook dit is onze roeping, op grond van ons doopsel. Als we daarbij ook nog vertellen over onze gelovige motivatie kan zelfs actievoeren een vorm van evangelisatie worden.
Wat kerkverlaters missen
In een gezonde parochie is van alles te doen: voor elk wat wils. Toch hebben veel jonge mensen nooit tot een kerkgemeenschap behoord. Veel anderen hebben de Katholieke Kerk verlaten. Onderzoek heeft uitgewezen dat de meeste kerkverlaters vier zaken missen in de gemiddelde parochie:
- Verkondiging en activiteiten die leiden tot een persoonlijke ontmoeting met Jezus/God (evangelisatie / kerygma), waarbij mensen ook geholpen worden om daar echt iets mee te doen (leerling-zijn).
- Een betekenisvol gemeenschapsleven, waarin ze zich gekend en geaccepteerd weten en waarin de leden elkaar opbouwen en steunen (gemeenschap / broederschap).
- Vorming vanuit de Bijbel en de theologie, maar dan wel op zo’n manier dat het ‘leeft’ en gebracht wordt op een manier die uitnodigt om het te beleven (opnieuw: leerling-zijn).
- Samen deelnemen aan de missie van de Kerk, bouwen aan een gemeenschap rond Jezus om anderen op hun beurt thuis te laten komen in de parochie en bij God (missie).
Het hart van de eigenlijke missie
De meeste kerkverlaters haken dus niet af vanwege het geloof zelf, maar omdat ze in de parochie weinig beleven van de kern van dat geloof (Jezus), weinig bruikbare vorming ontvangen, niet het gevoel hebben samen voor een bepaalde taak te gaan en/of weinig verbondenheid met medegelovigen ervaren.
Ze missen precies datgene in de parochie wat het hart van de eigenlijke missie van de Kerk is! Pinksterkerken zijn juist goed in dit soort dingen, dus we kunnen ‘de maatschappij van deze tijd’ niet de schuld geven.
Ons huismerk
Intussen lopen veel mensen vast in het leven. Ze hebben Jezus nodig zonder het zelf te weten. De parochies zijn nauwelijks in staat om hen te bereiken. Veel mensen verlangen naar meer diepgaande, persoonlijke relaties, maar een groep vaste kerkgangers is vaak als los zand - terwijl christelijke verbondenheid vanuit Gods liefde juist ons huismerk zou moeten zijn.
Het treurigste
Hoe ter wereld heeft het zover kunnen komen?! We zagen alles rondom ons veranderen en wisten niet wat we ermee aan moesten. We hadden niet door dat we, onder een uiterlijke schijn van religieuze bloei, het contact met de jonge generaties kwijtraakten. Maar het treurigste is dat er blijkbaar te weinig mensen echt door het Evangelie geraakt waren om serieus naar nieuwe manieren te kunnen zoeken om het door te geven. En dat werd een negatieve spiraal. Aldus James Mallon.
We zijn inmiddels ongeveer op bladzijde 50, maar let wel: deze samenvatting volgt niet altijd één op één de lijn van het boek.
Patricia Willems
Andere artikelen in deze serie
Uit: Bouwen aan de Nieuwe Aarde 2024-4